Antroposofie

Antroposofie verstaat zichzelf niet alleen als een geestelijke stroming. Zij ontwikkelt zich ook als  een tak van wetenschap: spiritual science. Zij hanteert methoden om concepten (theorievorming) en percepties (geestelijke ervaringen als empirie) op een zelfbewuste manier bij elkaar te brengen. Haar basis ligt in de wetenschapsfilosofie waar zij de theorie en praktijk van het denken zelf onderzoekt. Zij constateert daarbij dat het denken ook een niet-fysieke activiteit is die empirisch toegankelijk is. In haar onderzoek gaat antroposofie uit van het methodologisch standpunt dat het object van onderzoek de methode van onderzoek bepaalt in plaats van andersom.

“Op een dag zei een vrouw met Down tegen mij: ‘Fijn he, dat je een kindje krijgt!’. Ik wist nog van niets. Maar inderdaad, even later bleek ik zwanger te zijn.”

“Ik ben een autist volgens jullie. Ik leef in een heel andere wereld dan jullie.
Een wereld met mooie wezens maar ook met heel veel schaduwen. Het kost me de grootste moeite om in jullie wereld te zijn. Als je me wilt helpen, dan telt maar één ding: wees helemaal present; de rest doet er niet toe.”

Vanuit de antroposofie zijn tal van praktische uitwerkingen ontstaan:

  • vrijescholen
  • biodynamische landbouw
  • antroposofische geneeskunde met complementaire medische diagnostiek en aanvullende medicatie en therapieën
  • verstandelijk gehandicaptenzorg (instelling, dagcentrum, zorgboerderij, thuiszorg)
  • ouderenzorg (verpleeghuis, thuiszorg, dagbehandeling)
  • de Christengemeenschap (kerkgenootschap)

Kenmerkend aan deze verschillende uitingen, is dat er integratief en holistisch gewerkt wordt: het grotere samenhangende geheel wordt gezocht en gerespecteerd. Men wil zich wetenschappelijk verantwoorden, kunstzinnig uitdrukken en spiritueel-religieus samenwerken. Zie antroposofie.nl of antrovista.nl

Langdurige zorg vanuit de antroposofische zorgvisie
In de langdurige zorg (aan mensen met een verstandelijke beperking of dementie) uit zich dit onder meer in de volgende aspecten:
–    de mens is meer dan zijn gebrek de beperking is relatief: ervaar hoe een mens met gebreken in wezen ongeschonden is
–    de gelijkwaardigheid beseffen kwetsbaarheid maakt iemand niet minderwaardig: ervaar de wederzijdse afhankelijkheid    
–    je eigen biografie leven werk vanuit de toekomst: sluit aan bij iemands diepste verlangen en ervaar zijn potentie voor leren en leven
–    mens worden door de ander wees aanwezig in aandacht, met compassie en vanuit je verantwoordelijke wil: de ander heeft de ervaring van jouw mens-zijn nodig om zichzelf te kunnen uiten en te tonen
–    zich thuis voelen de omgeving heelt: de ervaring van een mooie ruimte en een doorleefde tijd biedt de geborgenheid waarin mensen gedijen
–    het samenzijn beleven de gemeenschap heelt: de ervaring opgenomen te zijn in een mensengemeenschap geeft mensen veerkracht

Bernard Lievegoed
De arts en psychiater prof. Bernard Lievegoed (1905-1992) was een pionier op het gebied van ontwikkelingsdenken. Met zijn leven en werk liet hij zien dat antroposofische theorieën en praktijken een vruchtbare bijdrage kunnen leveren aan actuele maatschappelijke en wetenschappelijke ontwikkelingen. In de langdurige zorg streefde hij naar verbinding met bezielende krachten (engelen) als tegenwicht tegen de bureaucratie.

Bekend is zijn kijk op de menselijke biografie, op de ontwikkelingsdynamiek van organisaties (van pioniersfase via organisatiefase naar integratiefase), op de psychische problematiek van moderne mensen, en op onze 21e eeuw. Hij legde in 1931 de basis voor de antroposofische gehandicaptenzorg in Nederland. En hij was mede oprichter van het NPI, een pionier op het gebied van organisatieadvieswerk.